Hoa đu đủ đực mọc trên cây đu đủ đực được gọi với tên khoa học là Cazica.Papaya L. Hoa màu trắng, mọc thành từng cụm phân thành nhiều nhánh, cuống rất dài, hoa thường dùng là hoa tươi loại mới nở, công dụng phổ biến là dùng để trị ho, đặc biệt dùng cho trẻ em rất tốt.
Mục lục
Thông tin dược liệu
- Hoa đu đủ đực tươi nguyên chất: giá bán 400.000 VND/ 1kg
- Hoa đu đủ đực khô nguyên chất đã sao vàng hạ thổ: giá bán 1.300.000 VND/ 1kg
Khu vực phân bố
Cây đu đủ được trồng rất phổ biến tại các khu vực tỉnh thành ở nước ta.
Bộ phận dùng
Trên cây đu đủ có rất nhiều bộ phận được sử dụng mang lại nhiều giá trị về kinh tế cũng như sức khỏe cho con người như: Qủa, Hoa, Lá, Rễ.
Mô tả đặc điểm
Đu đủ là loài cây hai lá mầm, thân xốp và rỗng bên trong, khả năng thích nghi tốt với mọi điều kiện đất đai và vùng miền khác nhau.
Thân: Thân cây đu đủ có chiều cao từ 3 – 5 mét, thân rỗng, trên thân có nhiều lá mọc và chùm lá mọc trên ngọn. Thân cây đu đủ thường có một thân chính làm trụ cột cho toàn cây, tuy nhiên thỉnh thoảng vẫn có những cây bị phân chia thành nhiều nhanh khác nhau.
Lá: Lá cây có tán rộng, mọc cách, xoắn theo vòng. Cuống lá hình ống dài và rỗng bên trong. Mỗi phiến lá được chia thành từ 8 – 9 thùy sâu, sau mỗi thùy lại bị khía thêm như bị xẻ rách.
Hoa: Hoa đu đủ có màu trắng phớt vàng nhạt, mọc thành từng chùm xim ở nách những lá già. Hoa có cả hoa đơn tính và hoa lưỡng tính, hoa đu đủ đực và hoa đủ đủ cái. Với hoa đu đủ đực sẽ không nở thành quả mà được người trồng thu hoạch đem về dùng hoặc bán làm thuốc chữa bệnh. Còn hoa đu đủ cái nhánh nhỏ hơn, mỗi chùm từ khoảng 2 – 3 bông, hoa nở xong sẽ phát triển thành quả.
Qủa: Qủa đu đủ mọng to, thịt quả dày, trong ruột có nhiều hạt đen. Qủa non có màu xanh, đến khi gần chín thì có màu vàng cam.
Hạt: Hạt đu đủ màu đen, hình thon gần tròn, mọc trong phần rỗng của quả, hạt này không ăn được. Hạt quả đu đủ có tác dụng để nhân giống thành các cây con khác.
Thành phần hóa học
- Qủa đu đủ chín chứa các thành phần hóa học bao gồm: 90% nước, ngoài ra còn bao gồm các chất glucoza: 8,5%, protein, muối vô cơ và nhiều loại vitamin khác A,B,C.
- Qủa đu đủ xanh có chứa nhựa mủ, khoảng 4% trọng lượng mủ. Nhựa mủ của đu đủ có chứa men papain, chất mỡ, axit hoac cac protit, chất thịt để giải phòng các axit anmin như tryptophan, acginin, alanin, glycocola.
- Trong hạt, quả và lá đu đủ có chứa chất ancaloit và chất glucoxi. Những chất này có tác dụng giống như digitalin là thuốc hỗ trợ tim.
- Rễ cây đu đủ có chứa nhiều kali myronat.
- Hạt cây chứa 8,2% nước, 8,8% tro, 15,5% hydrat cacbon, 17% sợi, 24% chất anbuminoit, 26,3% dầu.
Tính vị
Đu đủ có tính hàn, vị hơi ngọt và hơi hắc.
Cách chế biến và thu hái
Lá đu đủ
Thu hái: Lá đu đủ được thu hái quanh năm.
Cách chế biến: Lá đu đủ được dùng để làm rau xào, nấu canh, luộc, muối chua… tuy nhiên vị của lá đu đủ hơi khó ăn cho nên không phải ai cũng thích món này.
Hoa đu đủ
Thu hái: Được thu hái vào khoảng tháng 3 – 4 hàng năm.
Chế biến: Hoa đu đủ được xem như là loại rau đặc sản, được dùng để luộc, xào, nộm hoa đu đủ và dùng làm thành các bài thuốc hỗ trợ trị chứng ho ở trẻ nhỏ.
Qủa đu đủ
Thu hái: Qủa đu đủ được thu hái vào thời điểm từ tháng 7 đến tháng 9 hàng năm. Tùy vào mục đích sử dụng mà người ta có thể thu hoạch quả còn xanh hoặc khi quả đã ương ương mang về ăn.
Chế biến: Qủa đu đủ được chế biến thành nhiều món ăn rất thiết thực và bổ ích cho người dùng. Một số món ăn được chế biến từ quả đu đủ như:
- Làm nộm đu đủ
- Đu đủ bào làm gỏi ăn cùng với các đồ ăn khác.
- Đu đủ xào thịt, nấu canh
- Đu đủ hầm móng giò heo – món ăn rất tốt cho các bà mẹ sau sinh muốn gọi sữa về nhanh
- Đu đủ muối dưa chua: Qủa đu đủ xắt nhỏ, phơi nắng cho héo, rồi rửa sạch, ngâm muối + đường rồi cho vào đảo cùng với nước dưa chua. Sau để khoảng từ 4 – 5 ngày ăn rất dòn và ngon.
- Với quả đu đủ chín bạn có thể chế biến thành nhiều loại nước uống khác nhau như làm sinh tố, làm kem, làm chè… vừa mát và cung cấp nhiều giá trị cho người uống.
Rễ đu đủ
Rễ đu đủ được thu hái vào thời điểm từ tháng 10 – 12 hàng năm. Vào thời gian này cây đu đủ đã thu hoạch xong quả, người trồng sẽ đào lấy rễ, bóc vỏ lấy phần thịt của thân cây mang về thái mỏng để làm thuốc hoặc làm thực phẩm rất hữu hiệu.
Cách bào chế và bảo quản
- Hoa đu đủ đực ngay sau khi thu hái từ vùng núi của tỉnh Hòa Bình nhà thuốc trực tiếp phân loại hoa riêng biệt. Đồng thời làm sạch, loại bỏ cành mục, lá khô và những loài thực vật khác không phải hoa đu đủ đực rồi đem rửa sạch.
- Hoa đu đủ đực giữ nguyên hình dạng, để kịp thời sấy khô nhà thuốc cắt nhỏ, có màu đặc trưng
- Cho hoa đu đủ vào máy sấy khô sau đó tăng lửa, xao thuốc dậy mùi thơm đạt yêu cầu bào chế, đủ tiêu chuẩn của một vị thuốc đông y
- Đóng túi ly lông 2 lớp để đảm bảo giữ được mùi thơm và hoạt chất của thuốc, tránh hút ẩm dễ gây nấm mốc
- Đặc biệt nhà thuốc không sử dụng bất cứ chất bảo quản nào trong bào chế Hoa đu đủ nhằm đảm bảo lợi ích sức khỏe cho người bệnh nhà thuốc đã được trực tiếp sở y tế Hòa Bình thẩm định và cấp giấy phép hành nghề. Là một cơ sở đảm bảo điều kiện về cơ sở vật chất và vệ sinh môi trường theo quy định, được phép bào chế các vị thuốc sống thành thuốc chín
Lưu ý: Do hoa đu đủ đực có một số hoạt chất ưu việt và là một vị thuốc đông y. Nên việc thu hái và bào chế,bảo quản phải tuân theo quy trình của nhà thuốc đông y. Khi có nhu cầu sử dụng hãy tìm mua dược liệu này ở các cơ sở đông dược có đủ tư cách pháp nhân và cần có sự tư vấn và chỉ dẫn của bác sỹ chuyên khoa y học cổ truyền. Để người bệnh có được hoa đu đủ đực đạt hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh ung thư.
Công dụng
Bổ mắt
Đu đủ được chứng minh có tác dụng làm giảm nguy cơ thới hóa điểm vàng do tuổi tác, ngoài ra nó cũng làm cản trở sự phát triển của các bệnh quan đến mắt nhyuw: mỏi mắt, mờ mắt, khô mắt…
Phòng chống các bệnh viêm họng, hen suyễn
Trong đu đủ có chứa nhiều vitamin A, beta carotene nên có tác dụng giảm viêm họng, hen suyễn, các vấn đề liên quan đến phổi…
Ngăn ngừa bệnh ung thư
Theo một số nghiên cứu trong quả đu đủ có chứa nhiều chất chống oxy hóa và phytonutrients nên có khả năng chống lại các gốc tự do và các tế bào gây ung thư vú, tuyến tụy hoặc một số bệnh ung thư khác.
Chống viêm, chống khô khớp xương
Đu đủ được biết đến là một thực phẩm khá hữu ích cho những người đang gặp các vấn đề về bệnh xương khớp. Những enzyme được tìm thấy trong đu đủ như chymopapain có tác dụng chống viêm, chống khô cơ.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Trong đu đủ có nhiều chất xơ nên người bệnh tiểu đường thường xuyên ăn loại hoa quả này sẽ có tác dụng giúp duy trì ổn định lượng đường trong máu và cholesterol giúp bảo vệ bệnh nhân tiểu đường khỏi các gốc tự do có hại, phòng ngừa các biến chứng của bệnh có thể xảy ra.
Bảo vệ hệ tiêu hóa
Tác dụng của đu đủ cung cấp một nguồn chất xơ phong phú cho hệ tiêu hóa giúp giảm bớt tình trạng gây các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa, dạ dày, khó tiêu, trào ngược dạ dày hoặc loét dạ dày.
Bảo vệ hệ tim mạch
Chất phytonutrients pro – carotene có trong đu đủ giúp ngăn ngừa quá trình oxy hóa cholesterol trong cơ thể. Ngoài ra các thành phần vitamin E và vitamin C có tác dụng giúp ngăn các cholesterol bám giữ thành mạch, bảo vệ tim luôn khỏe mạnh.
Làm đẹp da
Các chất papain, enzyme có trong đu đủ giúp phục hồi, cải thiện làn da tuyệt vời. Đặc biệt các enzyme trong quả đu đủ có tác dụng điều trị da cháy nắng hoặc bị nám từ các yếu tố bên ngoài hiệu quả.
Tốt cho phụ nữ sau sinh
Đối với những phụ nữ mang thai và đang cho con bú có tác dụng cải thiện sản xuất sữa mẹ, tăng tiết sữa để nuôi con. Đặc biệt phụ nữ sau sinh nên thường xuyên ăn đu đủ trong khẩu phần ăn sẽ tốt cho cả mẹ và bé.
Một số bài thuốc dân gian có sử dụng đu đủ
1. Bài thuốc chữa ho, viêm họng
Chuẩn bị
- Hoa đu đủ đực: 15g
- Xạ can: 10g
- Củ mạch môn: 10g
- Lá húng chanh: 10g
Thực hiện
Cho hỗn hợp trên vào trong một bát nhỏ, cho thêm một ít muối, hấp chín rồi nghiền nát. Ngày ngậm khoảng từ 2 – 3 lần, nuốt nước dần dần.
Công dụng
Thực hiện đều đặn phương pháp trên trong vòng một tuần sẽ giúp bạn giảm ho, giảm viêm và ngứa rát cổ họng hiệu quả.
>> Đọc thêm: Cách trị ho bằng hoa đu đủ đực
2. Bài thuốc chữa ho kèm theo mất tiếng
Chuẩn bị
- Hoa đu đủ đực: 15g
- Lá hẹ: 15g
- Hạt chanh: 10g
Thực hiện
Tất cả để tươi, nghiền nát rồi hòa với 20ml nước, cho thêm một ít mật ong hoặc đường cát vào trộn đều, uống làm 3 lần trong ngày. Dùng trong vòng khoảng từ 3 – 5 ngày.
Công dụng
Lá hẹ, hạt chanh và hoa đu đủ là bộ ba kết hợp hoàn hảo trong việc hỗ trợ điều trị chứng kho khan, ho kèm theo mất tiếng khá hiệu quả. Bạn chỉ cần sử dụng bài thuốc kết hợp trên trong khoảng từ 3 -5 ngày sẽ cho kết quả giảm bệnh rõ rệt.
3. Bài thuốc chữa đái rắt, đái buốt, đau niệu đạo, nước tiểu ít và đỏ
Chuẩn bị
- Hoa đu đủ đực: 40g
- Lá bạc thau: 50g
- Đậu đen: 40g
- Phác tiêu: 4g
Thực hiện
Rửa sạch các vị thuốc trên cho vào bình sắc đặc, chia 3 lần uống vào lúc đói.
Công dụng
Giảm chứng đái rắt, đái buốt và các chứng liên quan đến bệnh niệu đạo như: viêm, đau hay sưng vùng niệu đạo.
4. Bài thuốc chữa tỳ vị hư nhược (ăn không tiêu, táo bón)
Chuẩn bị
- Đu đủ: 30g
- Khoai mài: 15g
- Sơn tra: 6g
Thực hiện
Đu đủ thái miếng vuông nhỏ và kết hợp với khoai mài, sơn tra cho vào nấu cháo cùng nhau. Ăn thường xuyên sẽ có công dụng giúp bồi bổ các tỳ vị và ăn ngon, ngủ ngon hơn.
5. Bài thuốc chữa rắn cắn
Chuẩn bị
- Rễ đu đủ: 20g
- Lá xuyên tiêu: 10g
- Hòng bì: 5 hạt
Thực hiện
Lấy các vị trên giã nhỏ cho vào nước rồi trộn đều. Sau đó gạn nước cho người bị rắn cắn uống.
Công dụng
Bài thuốc trên có tác dụng làm giảm xưng tấy, đau buốt vết thương rắn cắn. Tuy nhiên trong trường hợp mà là rắn độc thì phải cần sự can thiệp khẩn cấp từ thuốc tây và Bác sỹ.
6. Chữa viêm dạ dày mãn tính
Chuẩn bị
- Đu đủ: 30g
- Táo tây: 30g
- Mía: 30g
Thực hiện
Cho các hỗn hợp trên vào sắc cùng với nhau. Sắc đến khi nào nước cạn còn khoảng 2/3 thì tắt bếp và đổ ra bát nhỏ cho nguội và uống .
Công dụng
Bài thuốc trên có tác dụng hỗ trợ các vấn đề liên quan đến bệnh đau, viêm, loét dạ dày.
7. Bài thuốc hỗ trợ chữa ung thư phổi, ung thư vú
Chuẩn bị
Lá và cuống đu đủ tươi: 100g
Thực hiện
Rửa sạch phần lá và cuống đu đủ trên cho vào nồi, đổ thêm nước sôi, để nguội, chiết nước đặc uống, cũng có thể nấu thành nước cô lại. Sau đó, chia phần nước trên thành 3 lần uống trong ngày, mỗi lần 1 chén to (300ml). Trường hợp nếu đắng quá, bạn có thể pha thêm một ít mật mía trong ngày, mỗi lần 1 muỗng.
Công dụng
Sử dụng bài thuốc trên liên tục trong vòng từ 15 – 20 ngày sẽ có tác dụng hỗ trợ điều trị giảm ung thư, ung thử phổi, ung thư vú. Ngoài ra bạn có thể dùng kết hợp với cách chiếu tia X quang và uống bột củ Tam thất thì sẽ cho hiệu quả nhanh hơn.
8. Bài thuốc chữa di mộng, hoạt tinh
Chuẩn bị
- Qủa đu đủ còn xanh bằng bắp tay
- 2 cục đường phèn
Thực hiện
Rửa sạch quả đu đủ và khoét cuống, sau đó cho 2 cục đường phèn vào, lắp cuống, gạt lửa than nướng chín.
Nướng sau khoảng 10 – 15 phút thấy vỏ quả đu đủ xém lại thì thôi. Đem quả đu đủ vừa nướng ra bóc vỏ da xanh bên ngoài, chỉ dùng lớp thịt bên trong.
Công dụng
Dùng bài thuốc trên đều đặn từ 1 đến 2 ngày, mỗi ngày ăn một quả có tác dụng giảm chứng di mộng, hoạt tinh.
9. Bài thuốc chữa đau đầu
Chuẩn bị
Lá đu đủ tươi khoảng 300g
Thực hiện
Rửa sạch lá đu đủ tươi, sau đó giã nát, gói vào miếng gạc, đắp vào vùng thái dương hai bên trán.
Công dụng
Giúp xoa dịu và làm giảm cơn đau đầu.
10. Bài thuốc chữa gai cột sống
Chuẩn bị
Hạt đu đủ: 300g
Thực hiện
Hạt đu đủ sau khi được bóc tách ra đem xát sạch cho hết phần nhớt bao quanh. Tiếp theo giã nát các hạt rồi bỏ vào trong túi vải đắp lên vùng đau. Mỗi lần đắp tối đa 30 phút.
Công dụng
Làm xoa dịu và massager vùng đau cột sống. Sử dụng đều đặn một ngày/1 lần và liên tục trong vòng từ 20 – 30 ngày sẽ cho kết quả.
*Lưu ý: Hiệu quả/ công dụng có thể khác nhau tùy theo thể trạng/ cơ địa mỗi người. Do đó, các bạn hãy liên hệ trực tiếp để được tư vấn rõ hơn.
Chống chỉ định
Phụ nữ có thai, người suy gan thận nặng.
Kiêng kỵ
Không nên ăn rau muống, đạu xanh khi sử dụng thuốc.
Mua hoa đu đủ ở đâu?
Đu đủ có hai loại: đu đủ cái thì chuyên trồng để cho quả mang làm thực phẩm cung cấp các giá trị dinh dưỡng, còn đu đủ đực chuyên trồng chỉ để lấy hoa. Hoa của đu đủ đực ngoài tác dụng làm thực phẩm chế biến món ăn nó còn có tác dụng làm thuốc hỗ trợ điều trị và chữa bệnh rất hiệu quả. Tuy nhiên loại hoa này khá hiếm nếu muốn hàng tươi thì phải chờ đúng mùa thu hoạch.
Nhà thuốc Đông Y Phú Vân chúng tôi địa chỉ khu Thanh Đức, xã Mãn Đức, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình chuyên cung cấp hoa đu đủ đực cả dạng tươi và khô, nếu bạn có nhu cầu đặt mua hãy liên hệ qua số Hotline: 0912040 918 | 0397387114 để được trực tiếp Bác sỹ Vũ Công Phú tư vấn bốc thuốc chữa bệnh miễn phí.
Ý kiến của bạn