Cây an xoa có mấy loại? Cách sơ chế và bảo quản

Có nhiều người thường hay bị nhầm lẫn giữa cây an xoa và một số loại cây khác như: cây hoa xạ, cây an túc, an thảo…Chính vì sự nhầm lẫn này mà dẫn đến trong quá trình điều trị bệnh không đạt được kết quả như mong muốn. Vậy cây an xoa có mấy loại? Cách phân biệt cây an xoa dùng để chữa bệnh thật – giả như thế nào.  Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây.

1. Đặc điểm cây an xoa

Cây an xoa hay còn được gọi là cây tổ kén cái, cây dó lông với tên khoa học là Helicteres hirsuta Lour.

Cấu tạo:  Là loại cây thuộc thân gỗ, mọc thành từng cụm. Cây được mọc đặc biệt ở những nơi ẩm ướt, lá rộng to bằng bàn tay và có lông trắng, cứng.

Cây an xoa có chiều cao trung bình từ 1-3m có hình trụ, có lông. Cây cũng có hoa và quả. Hoa màu tím, còn quả có màu xanh hình giống như con sâu. Khi quả chín chuyển sang màu đen và có nhiều hạt bên trong.

Lá của cây an xoa có hình trái xoan, to bằng lòng bàn tay, xung quanh lá có răng cưa nhỏ với nhiều lông tơ. Mặt lá có nhiều gân nhỏ gợn sóng chia đều thành từng múi. Mặt trên của lá có màu xanh đậm, mặt dưới có màu trắng.

Cây an xoa được biết đến với công dụng chữa bệnh gan rất tốt, mang lại được nhiều niềm vui và hy vọng cho những bệnh nhân nghèo không có khả năng chữa trị. Cây hỗ trợ điều trị được cho một số bệnh như: xơ gan, viêm gan, hạ men gan, ung thư gan và ung thư đại tràng …

>> Xem đầy đủ: Cây an xoa là gì? Đặc điểm và công dụng cây an xoa

2. Phân loại cây an xoa

Cây an xoa có hai loại chính là: cây an xoa tím và cây an xoa trắng. Đặc điểm nhận dạng và cách phân biệt như sau:

➤ Cây an xoa tím

Hình dáng: Cây an xoa tím có hình lá thuôn gọn, phiến lá dày, có mép răng cưa, gân nổi phía dưới mặt lá và hai mặt của lá an xoa tím đều có lông tơ.

Cây an xoa tím có thân gỗ nhỏ, hoa được mọc ngay sát của các phiến lá. Qủa có lông.

Màu sắc: Khi ra hoa, có hoa màu tím. Qủa dài, nhỏ, có nhiều lông giống như hình con sâu, chạm vào rất ngứa. Qủa non thì có xanh, quả già thì có màu nâu đen và bên trong quả có nhiều hạt.

Mùi vị: Nước sắc của cây an xoa tím có vị ngọt nhẹ, mùi thơm thoảng thoảng hấp dẫn và rất dễ uống.

➤ Cây an xoa trắng

Hình dáng: Nếu như là cây an xoa tím có lá hình thuôn gọn thì cây an xoa trắng phiến lá tròn hơn và to hơn thường gấp đôi so với lá cây an xoa tím. Đầu lá được chia thành nhiều xẻ và có nhiều mũi nhọn, hai mặt lá không có lông tơ và được mọc sát vào thân cây.

Cây an xoa trắng cũng thuộc nhóm thân gỗ nhưng thân cây to hơn cây an xoa tím và có màu xanh. Qủa to và không có lông.

Màu sắc: Như theo đúng tên gọi của nó, cây an xoa trắng có hoa màu trắng. Qủa dài, to hơn, không có lông và phát triển to lớn.

Mùi vị: Ngược lại với cây an xoa tím, cây an xoa trắng không có vị ngọt mà có vị hơi chát, đắng nhẹ và mùi hắc khó chịu.

➤ Nên dùng an xoa tím hay an xoa trắng?

Như trong nội dung trên đã viết, về cơ bản hai loại an xoa tím và an xoa trắng khá giống nhau. Tuy nhiên, chỉ có an xoa tím mới có tác dụng trong việc chữa bệnh, được bào chế để làm thuốc. Còn cây an xoa trắng thì vẫn chưa có nghiên cứu nào nhắc đến về tác dụng trị bệnh. Vì vậy, trong các bài thuốc kết hợp cây an xoa để nấu uống hoặc chữa bệnh, người ta chỉ dùng cây an xoa tím – đây chính là cây an xoa thật dùng để chữa bệnh.

3. Cách sơ chế và bảo quản

Cây an xoa được thu hái quanh năm, đặc biệt được thu hái nhiều nhất vào khoảng tháng 5 đến tháng 11 vì đó là thời điểm cây có nhiều dược tính và phát triển mạnh.

• An xoa tươi sau khi hái loại bỏ quả ( quả có nhiều lông khi uống có thể bám vào thành ruột sẽ gây ngứa, và khó chịu). Phần cành và các nhánh chặt thành từng đoạn nhỏ, còn lá nhặt riêng phơi khô.
• Cành và nhánh đem phơi 3-4 nắng cho khô, lá cây an xoa chỉ cần phơi 1-2 nắng là được.
• Sau khi phơi khô, chúng ta nên sao vàng hạ thổ để vị của  cây sẽ uống thơm ngon hơn,  tăng công dụng chữa bệnh tốt hơn, tiếp đến bạn cho vào hộp hoặc túi bịt kín để bảo quản sử dụng dần. Một số trường hợp có dùng cây an xoa sao vàng để uống nhưng không hạ thổ dẫn đến bệnh nhân có hiện tượng bị đầy bụng, khó tiêu.

Cách sao vàng hạ thổ cây an xoa

• Chuẩn bị một chảo có đáy rộng và to càng tốt. Sau đó cho cây an xoa vào ( thân và lá nên chia làm thành hai mẻ riêng biệt).
• Bật lửa nhỏ, đảo đều cho đến khi có màu vàng và thơm thì tắt bếp.
• Hạ thổ an xoa xuồng dưới nền đất sạch để khoảng từ 5 – 10 phút rồi đem sắc nước uống hàng ngày.
• Cách dùng này vừa phát huy được công dụng tốt nhất của thuốc và giúp người uống không bị đầy bụng, khó tiêu.

Tham khảo: Cách sử dụng cây an xoa

4. Nên dùng cây an xoa tươi hay cây an xoa khô tốt hơn?

Gần đây, nhà thuốc Đông Y Phú Vân nhận được khá nhiều câu hỏi thắc mắc này từ khách hàng. Nhân tiện đây, nhà thuốc giải thích rõ hơn như sau:

Đối với một số loại cây thảo dược, cây thuốc nam thì nên dùng ở dạng tươi tốt hơn, tuy nhiên đối với cây thuốc an xoa thì ngược lại. Để muốn phát huy được hết các tác dụng và công dụng của thuốc thì nó cần phải trải qua quá trình chế biến, sao tẩm theo phương pháp y học cổ truyền mới thành thuốc.

Còn nếu sử dụng cây an xoa tươi không sao vàng hạ thổ trước khi sử dụng sẽ gây ra một số vấn đề như: cồn cạo ruột gan, đau bụng, đi ngoài, mệt mỏi …

Giải pháp mua cây an xoa tươi chỉ phù hợp trong trường hợp người mua có thời gian chế biến cây thuốc theo đúng quy trình (sơ chế – sao khô – sao vàng hạ thổ). Còn đối với những người không có nhiều thời gian hoặc không tự chế biến được thì nên lựa chọn sử dụng cây an xoa khô và đã sao vàng hạ thổ là giải pháp tốt nhất.

5. Mua cây an xoa ở đâu?

Hiện nay tại nhà thuốc Đông Y Phú Vân đang có cung cấp cây an xoa khô (cả thân và lá), thảo dược được thu hái nguồn gốc rõ ràng, sạch sẽ và chất lượng tốt. Với giá bán là 120.000đ/kg  đảm bảo cung cấp cây thuốc chuẩn, uy tín cho Khách hàng.

Bạn có thể gọi vào hotline  039.7387.114 – 0912.040.918 để được được Bác sĩ Đông Y Vũ Công Phú tư vấn mua thuốc và dùng thuốc trực tiếp!

Xem đầy đủ: Hướng dẫn cách mua cây an xoa