Cây lạc tiên được nhiều người biết đến với công dụng chính là chữa mất ngủ. Vậy bài thuốc nào áp dụng cho cây thuốc này? Hãy cùng tham khảo tổng hợp các bài thuốc chữa bệnh từ cây lạc tiên dưới đây.
Cây lạc tiên và công dụng
Cây Lạc Tiên là loài cây khá dễ kiếm, thường mọc nhiều ở các vùng đất hoang, đồi núi, ven rừng. Tên khoa học của Lạc Tiên là Passiflora foetida L.
Lạc tiên, còn gọi là cây lạc, người dân Nam Bộ gọi là cây/dây nhãn lồng, dây chùm bao, cây đèn lông vì quả nó giống như đèn lồng. Đây chỉ là cách gọi khác, cần tránh hiểu nhầm sang cây lạc cho củ và cây nhãn lồng ở Hưng yên.
Theo đông y: cây lạc tiên có tính mát vị ngọt nhẹ. Về công dụng: Cây có tác dụng có tác dụng an thần, thanh tâm, thanh nhiệt, lợi tiểu giải độc, trị thống.
Bài thuốc từ cây lạc tiên
Cây lạc tiên dùng độc vị chữa mất ngủ như sau:
Theo kinh nghiệm dân gian cây lạc tiên dùng từ: 6 đến 16g một ngày dưới thuốc sắc hoặc ngâm rượu.
Công dụng chính của cây lạc tiên là chữa mất ngủ, bên cạnh đó cây cũng có thể kết hợp với vị thuốc khác với tác dụng bổ trợ khác nữa như: trị ho, chữa ghẻ lở… Cụ thể các bài thuốc được tổng hợp như sau:
1. Bài thuốc chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ
Với chứng mất ngủ, bồn chồn hay suy nhược về thần kinh, Dùng 8-16g lạc tiên khô sắc nước uống thay trà hàng ngày,
Hoặc có thể kết hợp với các vị thuốc khác như:
- Lạc tiên
- lá vông
- lá dâu tằm
- tâm sen
Lá vông, lá dâu, và tâm sen cũng có chung tác dụng chữa mất ngủ, gia tăng tác dụng của bài thuốc chữa mất ngủ. Đơn này sắc uống ngày 1 thang. Dùng 7-10 ngày.
Người ta thường dùng ở dạng cao lỏng nấu kết hợp cây lạc tiên với lá vông, dâu tằm, tâm sen. Nấu cao lạc tiên chữa mất ngủ, cách chế như sau:
- Cây lạc tiên 50g,
- lá vông 30g,
- lá dâu tằm 10g,
- liên tâm 2,2g,
- đường 90g,
- nước vừa đủ 100ml,
- axít benzonic để bảo quản
- và cồn vừa đủ để hòa tan axít benzonic.
Người lớn ngày dùng 2 – 4 thìa cà phê, trẻ em 1-2 thìa cà phê. Uống trước khi đi ngủ.
Ghi chép từ sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của Giáo sư Đỗ Tất Lợi.
2. Bài thuốc An thần, có tác dụng trợ tim, dịu thần kinh, giúp ngủ ngon
- Lạc tiên 20g,
- lá vông nem 12g,
- cam thảo 6g,
- xương bồ 6g,
- táo nhân sao 10g,
- hạt sen 12g,
- lá tre 10,
- lá dâu 10g.
- cỏ mọc 15g
Đổ 600ml nước sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 thang. Dùng 1 tháng.
Ghi chép từ sách 3033 Cây thuốc đông y của Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh.
3. Bài thuốc chữa Viêm da, ghẻ lở, ngứa
Dùng dây và lá lạc tiên với lượng vừa đủ nấu nước tắm rửa, kiên trì tắm mỗi ngày với hỗn hợp nước này để giảm tình trạng bệnh ngoài da. Bên cạnh đó bạn cũng có thể dùng lá, cành tươi để đắp trực tiếp vào các vùng da bị viêm, ngứa, mụn mủ.
Ghi chép từ sách 3033 Cây thuốc đông y của Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh.
4. Bài thuốc chữa lỵ
Dùng quả lạc tiên 60 g, rửa sạch, sắc lấy nước, pha thêm đường, chia 2 lần uống trước bữa ăn. ( Thông tin từ sách “Phúc Kiến dân gian thảo dược”).
5. Bài thuốc điều trị đau nhức, hành kinh sớm và hạ huyết áp
Với tình trạng hành kinh sớm ở phụ nữ, kèm đau nhức mỏi cơ thể và hạ huyết áp bạn có thể áp dụng bài thuốc từ lạc tiên như sau:
- chùm bao (cây lạc tiên): 500g
- hoa thiên lý: 300g
- lá khổ qua: 100g
Các thành phần trên ở dạng đã sao khô, đem trộn đều và tán nhuyễn thành bột. Thêm 30 g đậu đen xanh lòng rang chín và tán bột. Trộn lẫn với hỗn hợp trên. Ngày dùng 3 thìa cà phê pha với 100ml nước sôi để uống. Uống tầm 10 ngày trở ra có tác dụng.
Trên là một số bài thuốc từ cây lạc tiên được lấy từ ghi chép các sách về thuốc đông y. Bạn tham khảo và nên hỏi thêm về bác sĩ đông y trước khi áp dụng.
Ngoài ra có thể lấy ngọn non cây lạc tiên (phần đọt) luộc hay nấu canh ăn vào buổi chiều hoặc trước khi đi ngủ vài giờ. Bạ có thể nấu canh cùng tôm thịt, hoặc luộc ăn đều được.
Với phần quả lạc tiên bạn cũng có thể dùng làm nước giải khát. Cụ thể: sử dụng 0,5kg quả chín, quả càng chín, càng thơm thì càng tốt. Bổ đôi các quả, nạo hết phần ruột, lọc và ép để lấy dịch quả. Cuối cùng, chỉ cần đổ phần dịch quả đã có sẵn và hỗn hợp nước, thêm đường tùy ý và uống.
Lưu ý khi sử dụng cây lạc tiên
Chú ý liều lượng: Liều lượng khuyến cáo là 6 đến 16g 1 ngày.
Cây lạc tiên bạn uống với công dụng chính là chữa mất ngủ, bạn nên chú ý thời gian uống là tầm trước khi ngủ trưa và ngủ tối 1-2 tiếng.
Cần lưu ý dùng đúng thuốc, tránh nhầm lẫn sang vị khác, hay đồ giả, thuốc kém chất lượng, chế biến bảo quản không đảm bảo chất lượng.
- Không dùng dược liệu đã bị ẩm mốc hay có mùi lạ.
- Sử dụng theo đúng liều lượng. Dùng các bài thuốc từ lạc tiên không chỉ cần đúng liều lượng mà còn phải đúng cách.
- Không tự ý sử dụng kết hợp với các loại thuốc hay thảo dược khác khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ có chuyên môn.
Ý kiến của bạn