Hà thủ ô có nhiều công dụng hiệu quả, nhưng bạn đã từng nghe đến tác dụng phụ của Hà thủ ô chưa? Khi nào thì gặp tắc dụng phụ, cần tránh như nào? Sử dụng Hà thủ ô như nào cho hiệu quả?
Mục lục
Hà thủ ô và công dụng
Hà thủ ô là vị thuốc đông y được dùng rộng rãi từ xưa đến nay. Trước khi nhắc đến tác dụng phụ hãy xem công dụng mà Hà thủ ô đem lại. 3 Công dụng chính của Hà Thủ ô được nhắc tới là:
1. Làm đen râu tóc
Theo Y học cổ truyền, râu tóc có quan hệ mật thiết với tạng thận, thận tàng chứa tinh, tinh sinh huyết. Tóc là phần thừa của huyết cho nên nếu thận hư yếu thì tóc không được nuôi dưỡng đầy đủ nên sớm bạc và dễ rụng.
Ngược lại nếu thận tinh sung túc thì râu tóc dày khỏe và đen bóng. Hà thủ ô có công dụng bồi bổ can thận, dưỡng huyết tư âm bởi vậy khả năng làm đen râu tóc của vị thuốc này là điều dễ hiểu.
☛ Thông tin chi tiết: Cách sử dụng Hà thủ ô làm đen tóc hiệu quả
2. Có lợi cho việc sinh con
Cũng theo y học cổ truyền rằng thận tàng tinh, chủ về việc sinh con đẻ cái. Nếu thận tinh sung túc thì sự sinh trưởng phát dục của cơ thể diễn ra thuận lợi, năng lực tính dục được khôi phục và nâng cao nên rất dễ sinh con.
Trong sách “Bản thảo cương mục”, nhà bác học Lý Thời Trân đã ghi lại chuyện Minh Thế Tông Hoàng Đế chữa khỏi được chứng bất dục bằng phương thuốc Thất bảo mỹ nhiệm đan trứ danh với chủ dược là Hà thủ ô.
3. Kéo dài tuổi thọ
Y học cổ truyền cho rằng sự già yếu của con người cũng do quá trình suy giảm của thận tinh quyết định, bởi vậy việc sử dụng hà thủ ô lâu dài để bổ ích thận tinh cũng có tác dụng kéo dài tuổi thọ.
☛Xem đầy đủ bài viết tại: Cây Hà thủ ô có những công dụng gì?
Tác dụng phụ của Hà thủ ô
Nếu không biết cách chế biến, Hà thủ ô rất dễ gây ngộ độc, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, rối loạn điện giải. Nếu sử dụng quá liều thì sẽ gây ảnh hưởng tới gan. Nếu không kiêng các món kị với Hà thủ ô thì sẽ không mang lại tác dụng như mong muốn. Cụ thể các tác dụng phụ có thể kể đến như sau:
1. Dễ gây tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa
Xảy ra với trường hợp Hà thủ ô chế biến chưa đúng cách. Hà thủ ô đỏ chưa bào chế có tác dụng nhuận tràng mạnh vì có thành phần anthraglucosid. Đây là hoạt chất làm tăng kích thích co bóp đường ruột, gây tăng tiết chất nhầy tiêu hoá và gây lỏng phân. Gây tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa.
Đặc biệt với những người thường bị rối loạn tiêu hoá, đang bị viêm đường tiêu hoá như viêm dạ dày, đại tràng thì khi dùng Hà thủ ô chưa qua chế biến dễ bị năng hơn về rối loạn đường tiêu hóa.
Nếu bị tiêu chảy, hãy ngừng uống Hà thủ ô và tìm đến bác sĩ để tư vấn nặng bạn có thể phải uống thuốc bù nước.
2. Rối loạn điện giải, tê bì chân tay
Cũng xảy ra với trường hợp Hà thủ ô chế biến chưa đúng cách. Chưa loại bỏ được hết đọc tố trong Hà thủ ô nguyên bản.
Thành phần anthraglucosid của Hà thủ ô chưa chế biến kĩ không chỉ gây ra tiêu chảy mà còn làm giảm hấp thu kali, gây rối loạn điện giải. Chính sự thay đổi điện giải sẽ làm cho cơ bị yếu, thần kinh cảm giác bị rối loạn, người bệnh bị tê bì tay chân như kiến bò, hay có cảm giác chân tay không thật.
Hiện tượng này tuy không phổ biến nhưng nguy cơ sẽ cao hơn với những người bệnh viêm đa dây thần kinh. Bệnh nhân bị viêm cơ, teo cơ vì rối loạn điện giải nếu dùng Hà thủ ô chưa chế biến, sẽ khiến cho hoạt động cơ bị rối loạn nghiêm trọng hơn.
Một số khác, uống Hà thủ ô chưa chế biến vào thấy ngủ li bì, có thể là vì do cơ địa (người thuộc tạng dương hư) hoặc do trong Hà thủ ô còn một số chất gây say chưa phân giải… Các chất độc này có thể tích tụ trong cơ thể gây ảnh hưởng không tốt tới gan, thận.
Khi có hiện tượng dị cảm như trên, tốt nhất nên tham vấn ý kiến bác sỹ Đông y. Bạn cũng nên kết hợp massage, xoa bóp để thần kinh cảm giác sớm được phục hồi.
3. Ảnh hưởng tới gan
Trong trường hợp dùng quá liều thì Hà thủ ô có tác dụng xấu tới gan. Mặc dù chưa có nghiên cứu khoa học nào khẳng định về vấn đề này. Nhưng dựa trên thực tế nhiều trường hợp viêm gan do hà thủ ô ở nhiều cấp độ (vàng da, men gan tăng…) đã được ghi nhận và báo cáo.
Khi đang dùng Hà thủ ô, nếu có dấu hiệu chán ăn, mệt mỏi, vàng da, nhiều khả năng bạn đã bị nhiễm độc gan. Lúc này bạn cần ngừng dùng Hà thủ ô và hỏi ý kiến bác sĩ về vấn đề này. Nếu sau 3-5 ngày các triệu chứng không thuyên giảm, bạn có thể sẽ cần phải đến bệnh viện điều trị. Trong thời gian này, bạn không được dùng thêm bất cứ loại cây thuốc nào cho dù đó là loại cây bổ gan vì tình trạng tổn thương gan vẫn chữa được xác định.
Dùng Hà thủ ô như nào cho hiệu quả
Phải dùng Hà thủ ô đã chế biến đúng chuẩn
Không chỉ nguyên liệu chuẩn mà chế biến cũng phải chuẩn. Chuẩn ở đây là nguyên liệu phải đúng, phải đủ các bước, đúng quy trình. chuẩn từ khâu chuẩn bị , chế biến, đến cả bước bảo quản.
Sơ chế Hà thủ ô phải ngâm với nước gạo 1 ngày 1 đêm. Chế Hà thủ ô với đỗ đen phải đủ chín lần chưng chín lần phơi theo cách cửu chưng cửu sái. Chưng phơi đặt chuẩn về quy trình cũng như đảm bảo vệ sinh, đủ nắng, đủ nhiệt…
Chế biến Hà thủ ô rất cầu kỳ, vì vậy, Hà thủ ô bán ngoài thị thường khó có thể bảo đảm chất lượng.
☛ Xem cụ thể về: Cách chế biến Hà thủ ô theo chuẩn đông y
Phải dùng đúng liều lượng
Liều tiêu chuẩn được liệt kê trong Dược điển Trung Quốc là 3-12 gram mỗi ngày. Cụ thể, 3-6 gram dạng chiết xuất thô như dạng miếng hoặc 6-12 gram chiết xuất dạng bột.
Liều thích hợp cho bạn có thể phụ thuộc vào các yếu tố bao gồm tuổi, giới tính và tiền sử bệnh. Hãy hỏi ý kiến từ bác sĩ đông y để nhận được lời khuyên phù hợp với từng cá nhân.
Phải đúng cách
Nếu dùng không đúng cách, Hà thủ ô đỏ sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ như đã liệt kê ở bên mục trên của bài viết. Cần tham khảo cách cách kết hợp chế biến HÀ thủ ô với người có chuyên môn Đông y đủ tin cậy. Đồng thời cũng cần chú ý đến liều lượng cũng như thời gian uống thích hợp. Nêu uống Hà thủ ô sau bữa ăn. Không nên uống Hà thủ ô trước 7h sáng vì lúc này đường ruột dễ bị kích thích nhất. Và thêm lưu ý với những thực phẩm kiêng kị với Hà thủ ô.
☛ Tham khảo: Tổng hợp các cách dùng Hà thủ ô đỏ hiệu quả
Hà thủ ô và những thực phẩm cần kiêng
Theo Đông y, củ cải trắng, tỏi và hành là 3 thực phẩm không dùng chung với Hà thủ ô.
Ngoài ra, còn có các loại gia vị khác như ớt, tiêu, gừng cũng nên kiêng khi dùng. Chúng đều chứa nhiều tinh dầu cay, tính nóng có thể ảnh hưởng đến can, thận, huyết tác dụng ngược lại với công dụng của Hà thủ ô đỏ.
Và thực phẩm mà khi dùng thuốc đông y nói chung cần kiêng kị các loại huyết động vật như tiết canh, kiêng thịt vịt, cá không vẩy.
Ai không nên dùng
Ung thư vú
Hà thủ ô có hoạt tính estrogen thực vật khá cao, dễ gây kích thích khối u phát triển và khối ung thư tái phát. Vì thế, những người có tiền sử bị ung thư hay đang điều trị ung thư vú hoặc các bệnh về buồng trứng, tử cung như u nang buồng trứng, u xơ tử cung không nên dùng vị thuốc này.
Nên tránh dùng Hà thủ ô trong các trước hợp trên, vì tác dụng của hiệu ứng nội tiết tố ở người chưa được biết đến.
Nếu bạn đã trót dùng, bạn cần ngưng sử dụng và hỏi thêm bác sĩ về vấn đề này cũng như để ý hơn các thay đổi hay triệu chứng mà bạn phát hiện cho bác sĩ để có phương án phù hợp.
Người đang điều trị tiểu đường
Hà thủ ô có thể tương tác bất lợi với các loại thuốc như digoxin, thuốc nhuận tràng kích thích và thuốc trị tiểu đường.
Viêm gan và các bệnh về gan
Hà thủ ô được khuyến cáo là cũng có thể tương tác với các loại thuốc ảnh hưởng đến gan, chẳng hạn như ibuprofen, warfarin và amitriptyline. Người viêm gan hạn chế dùng nhiều Hà thủ ô bởi có thể gây nguy hại đến tình trạng bệnh hiện tại.
Đã có rất nhiều trường hợp viêm gan được báo cáo sau khi sử dụng Hà thủ ô. Khi xem xét 450 trường hợp báo cáo về tổn thương gan liên quan đến Hà thủ ô, các nhà nghiên cứu kết luận rằng Hà thủ ô “gây độc cho gan và có thể gây tổn thương gan ở các mức độ khác nhau và thậm chí dẫn đến tử vong, hầu hết chúng liên quan nhiều đến việc uống quá liều và sử dụng lâu dài.
Trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú
Trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú luôn là trường hợp nhạy cảm trong các vấn đề dùng thuốc bổ sung. Với Hà thủ ô cũng thế, nó có thể gây độc cho phôi ở chuột và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của phôi, nên nó có thể không an toàn cho phụ nữ mang thai .
Vật trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú không nên sử dụng Hà thủ ô.
Lời khuyên cho bạn
Mặc dù Hà thủ ô có một số lợi ích sức khỏe, nhưng nó không thể được khuyến nghị do khả năng gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như tổn thương gan cấp tính. Tuy nhiên tác dụng phụ này hầu hết là do mua phải Hà thủ ô chưa chế biến, hay chế biến chưa đủ chuẩn để loại bỏ độc tố, hoặc do dùng với liều lượng không đúng. Nếu bạn có nhu cầu dùng Hà thủ ô để bồi bổ sức khỏe hãy liên hệ với nguồn uy tín chất lượng để mua.
Hà thủ ô bán sẵn có ở dạng miếng, dạng bột, dạng cao. Nó cũng có thể kết hợp với các sản phẩm khác nữa như cao Hà thủ ô khi nấu họ thường hay kết hợp với một số vị thuốc khác để tăng tăng dụng bổ trợ. Điều bạn cần chú ý là Hà thủ ô mua về dùng phải đã qua chế biến dù ở bất kì dạng nào.
Và cũng nhiều người hỏi đến nhà thuốc rằng tôi lọ cao Hà thủ ô này về thì uống như nào, liều lượng ra sao. Thực tế thì nhà thuốc không thể trả lời được cho bạn được vì cao đó không do trực tiếp nhà thuốc chế biến, không rõ thành phần như nào, không rõ kết hợp với vị thuốc khác nữa thì tỉ lệ ra sao, không rõ Hà thủ ô để nấu cao đó đã được chế biến trước khi nấu cao hay chưa?….
Nếu bạn muốn chọn Hà thủ ô chuẩn đã được chế biến loại bỏ độc tố thì nên tìm chọn nơi mua uy tín, tin cậy. Với Đông Y phú vân có bán Hà thủ ô với dạng miếng đã chế biến, nhà thuốc cũng có thể say nhỏ thành dạng bột nếu khách yêu cầu. Đặc biệt nhà thuốc có bán cao Hà thủ ô đóng sẵn lọ thủy tinh 100g cho bạ tiện sử dụng. Tất cả các dạng đã được chế biến loại bỏ độc tố. Bạn cũng sẽ được tư vấn cụ thể dùng HÀ thủ ô như nào, liều lượng ra sao, chưa bệnh như nào. Với thể tạng của bạn đang như này có thể uống được HÀ thủ ô hay không? Hãy hỏi trực tiếp bác sĩ Vũ Công Phú- Với kinh nghiệm lâu năm trong nghề thuốc Đông y, hiện đang là trưởng khoa Y học cổ truyền – Bệnh viện đa khoa Tân Lạc, Hòa Bình.
Đông y Phú Vân cung cấp cách dạng bào chế của Hà thủ ô để cho các bạn tiện dùng với bảng giá như sau:
Vị thuốc | Giá Bán |
Hà thủ ô đỏ rừng tươi nguyên củ | 150.000 đ/kg |
Hà thủ ô đỏ rừng khô nguyên củ | 280.000 đ/kg |
Hà thủ ô rừng đã được nhà thuốc đông y bào chế- Hà thủ ô chế | 310.000 đ/kg |
Bột Hà thủ ô- Hà thủ ô chế tán bột | 320.000 đ/kg |
Cao Hà thủ ô – dạng cô đặc | 200.000 đ/100g cao |
Để được tư vấn chi tiết và cụ thể hơn, Qúy khách vui lòng liên hệ số Hotline: 0912040918 | 0397387114 để được các Bác sĩ, chuyên gia hỗ trợ tự vấn trực tiếp!
Ý kiến của bạn