Chè dây được biết đến với đặc tính hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng. Cây chè dây như nào? Công dụng cụ thể ra sao? Hãy tìm hiểu rõ hơn qua bài viết.
Mục lục
Chè dây – Tên gọi và đặc điểm sinh thái
Còn được với tên trà dây, khau rả, thau rả, hay bạch liễm. Tên khoa học là Ampelopsis cantoniensis (Hook. et Arn) Planch., thuộc họ Nho – Vitaceae.
Chè dây thuộc loài thực vật hai lá mầm. Tài liệu Trung Quốc chủ yếu dùng rễ và gốc chè dây (gọi là Vô thích căn – 无莿根)
Cây chè dây được mô tả như sau:
- Thân: Là cây dây leo bám vào thân cây khác, cành hình trụ mảnh, tua cuốn đối diện với lá, chia 2-3 nhánh.
- Lá: Lá hai lần kép, mang 7-12 lá chét mỏng giòn, mép có răng thấp, gân bên 4-5 đôi, lá kèm gần tròn, dạng vẩy. Lá non màu đỏ.
- Hoa: Ngù hoa đối diện với lá có 3-4 nhánh; nụ hoa hình trứng; hoa mẫu 5.
- Quả: Quả mọng hình trái xoan to 6 x 5mm, màu đen, chứa 3-4 hạt.
Ra hoa tháng 6, đậu quả tháng 10.
Bộ phận dùng:
Dây lá – Ramulus Ampelopsis.
Nơi sống và thu hái:
Loài phân bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Lào, Inđônêxia và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc dại theo bờ bụi ở nhiều nơi: Lào Cai, Hoà Bình, Hà Tây, Bắc Thái, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Nghệ An… tới Lâm Đồng, Đồng Nai.
Người ta thu hái dây lá tươi quanh năm. Tuy nhiên người ta thường thu hái vào tầm tháng 4 đến tháng 10, Thu hái cả thân và lá cành, cả hoa và quả nếu có. Thu rửa sạch sấy khô dùng dần.
Thành phần của chè dây
Thành phần chủ yếu là flavonoid, tamin và 2 loại đường là glucose và Rhamnese. Có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng.
Ngoài ra còn dùng để giải độc gan, điều trị mất ngủ, an thần…
Tác dụng của chè dây
Tính vị, tác dụng: Vị ngọt, đắng, tính mát, có tác dụng giảm đau, làm liền sẹo, diệt khuẩn Helicobacter pylori, giảm viêm dạ dày.
Trong đông y chè dây là loại thảo dược không chứa độc tố nên không gây dị ứng và ngộ độc cho cơ thể trong quá trình sử dụng. Có vị ngọt, tính mát, có tính kháng viêm và giải độc mạnh
Lá cũng dùng nấu nước uống thay chè. Tại Viện Y học Cổ truyền Dân tộc đã sử dụng Chè dây dạng cao khô để điều trị bệnh loét dạ dày – hành tá tràng.
Cách dùng chè dây đúng cách
Chọn chè dây
Chọn đúng chè chuẩn: Màu khô có màu xanh nhạt có mùi thơm dịu, đôi khi có phấn trắng bám trên thân chè. Cần phân biệt được phấn trắng nhựa này với mốc .
Khi pha chè dây chuẩn vị sẽ có vị ngọt mát dễ uống, Có màu nâu đỏ kiểu như màu cánh gián. Chứ không phải màu xanh vàng như trà xanh.
Cách pha chè dây
Mỗi lần chỉ cần pha 10-15g trà với 150ml nước.
- Tráng trà: Sau khi bỏ 10-15g chè vào ấm, cho một chút nước sôi vào ấm và lắc nhẹ cho đều, rồi đổ bỏ nước này đi.
- Pha trà: Tiếp đó, cho 150ml nước sôi vào ấm và chờ khoảng 5-10 phút để chè ngấm là có thể dùng được.
- Thưởng trà: Chè có thể uống nóng hoặc uống lạnh đều được nhưng nên uống ấm.
Lưu ý khi dùng chè dây
- Chè dây nên dùng hàng ngày nhưng với liều lượng: Mỗi ngày nên dùng 60-70g chè dây. Nếu dùng quá liều có thể gây vàng da, vàng mắt, mệt mỏi…
- Không uống nước chè dây để qua đêm, chỉ đun uống trong ngày, tránh bị nhiễm khuẩn.
- Bảo quản chè nơi khô ráo, tránh ẩm mốc. Nếu mốc tuyệt đối không được dùng.
- Mua chè dây nơi uy tín chất lượng tránh hàng giả hay kém chất lượng.
- Đặc biệt mua trà dây về điều trị bệnh thì nên tham khảo kĩ ý kiến của bác sĩ đông y.
Ý kiến của bạn