Cây xạ đen đã được khoa học chứng minh về tác dụng phòng chống và hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Trong đông y, xạ đen còn được dùng điều trị các bệnh lâu năm như tiểu đường, mỡ máu, giải độc gan, thận, thanh lọc những độc tố trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu sử dụng sai cách không chỉ không phát huy tác dụng và còn gây ra những tác dụng phụ có hại cho sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn đọc cách nấu và chế biến cây xạ đen an toàn, đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ đông y, để phát huy hiệu quả tối đa của dược liệu quý này.
Mục lục
Dược tính hiếm có của cây xạ đen được khoa học công nhận
Cây xạ đen có rất nhiều tên gọi khác nhau trong dân gian như cây ung thư, xạ đen cuống, duồng khụ, Xạ cái (tiếng Mường). Tên khoa học của xạ đen là Celastrus hindsii, thuộc họ Celastraceae.
Cây xạ đen đã được người dân tộc Mường sử dụng làm thuốc từ lâu đời, nhưng chỉ được biết đến ở những bản làng nơi núi rừng Hòa Bình hùng vĩ, ít được người ngoài biết đến. Tuy nhiên, tiếng lành đồn xa về bài thuốc chữa các loại u của mế Hậu vẫn đến với các nhà khoa học. Năm 1987, đoàn bác sĩ Học viện Quân y (do GS Lê Thế Trung – Chủ tịch Hội Ung thư TP. Hà Nội dẫn đầu) đã đưa cây xạ đen về phân tích và nghiên cứu.
Giáo sư Lê Thế Trung
Đến năm 1999, công trình nghiên cứu quy mô suốt 12 năm mới được công bố. Đề tài được nghiệm thu theo cấp nhà nước. Nghiên cứu này khẳng định lại một lần nữa dưới góc độ khoa học về công dụng làm hạn chế sự phát triển của các khối u trong cơ thể người bệnh của cây xạ đen.
Nghiên cứu cho thấy trong cây xạ đen có các hoạt chất:
- Fanavolnoid hạn chế quá trình oxi hóa
- Quinon cho tế bào Ung thư hóa lỏng dễ tiêu
- Saponin Triterbenoid chống nhiễm khuẩn
Đây là một trong số những hoạt chất rất quý và hiếm thấy ở các cây thuốc. Cây xạ đen được chính thức công nhận trong y học hiện đại là một trong số ít vị thuốc có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh ung thư.
Nghiên cứu của Giáo sư Trung cũng chỉ rõ hợp chất lấy từ xạ đen nếu được kết hợp với chất Phylamin còn phát huy tác dụng, kéo dài tuổi thọ trung bình của động vật bị ung thư hơn nhiều chất đã qua nghiên cứu thực nghiệm, như Trinh nữ hoàng cung hay tỏi Thái Lan.
Tiến sĩ Hoàng Quỳnh Hoa (ĐH Dược Hà Nội) cũng công bố kết quả nghiên cứu cho thấy cây xạ đen còn có hiệu quả với các chứng bệnh gồm ung bướu, hậu sản, bệnh về gan, sốt nóng, dị ứng mẩn ngứa, tiêu chảy, đau xương.
Thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Khánh Toàn – Trưởng khoa Đông y Bệnh viện Đông y 108 chia sẻ về tác dụng của cây xạ đen hỗ trợ điều trị ung thư trên sóng Đài truyền hình Sóc Trăng.
Bác sĩ Vũ Công Phú – Trưởng khoa Đông y, Bệnh viện Đa khoa huyện Tân Lạc (Hòa Bình) chia sẻ về bài thuốc hỗ trợ điều trị ung thư có thành phần chính từ cây xạ đen trong tạp chí Đời sống và Hôn nhân, mục Tinh hoa thuốc Nam, trang 9.
Trên thế giới, hai nhà khoa học Nhật bản là Yao – Haur Kuo và Li – ming Yang Kou cũng đã xác định được trong xạ đen có chất K10 và hàng loạt các hoạt chất khác như: saponin, alkaloid, triterpernoid… Đều là những hoạt chất giúp ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư.
Xem đầy đủ về: Công dụng chữa bệnh của cây xạ đen
Chọn lựa nguyên liệu cây xạ đen chuẩn trước khi chế biến
Phân biệt cây xạ đen và cây xạ vàng
Cây xạ đen rất dễ nhầm với cây xạ vàng. Bạn cần biết cách phân biệt hai loại cây này.
Đối với cây tươi:
- Cây xạ đen có lá đầy, màu xanh đậm xen lẫn sắc tím, phần thân màu xanh sẫm.
- Cây xạ vàng có phần lá mỏng hơn, màu xanh không có sắc tím và răng cưa ở lá, phần thân màu xanh bình thường.
Phân biệt cây xạ đen và cây xạ vàng tươi
Đối với cây khô: Phân biệt cây khô sẽ khó hơn nhiều so với cây tươi. Tuy nhiên vẫn có cách phân biệt được bằng sờ và ngửi.
- Lá xạ vàng khi phơi rất dễ bị giòn và nát, có mùi ngai ngái, phần thân rỗng mà trắng nhạt, thân không có mùi vị gì cả.
- Lá xạ đen khi phơi khô không bị giòn hay vụn nát mà lại có mùi thơm nhẹ. Thân xạ đen có mùi thơm nhẹ, và có sắc đen do nhựa cây chảy ra ở gỗ.
Phân biệt cây xạ đen và cây xạ vàng phơi khô
Cây xạ đen Hòa Bình có dược tính cao nhất
Các nghiên cứu cho thấy chỉ có cây xạ đen ở vùng núi Hòa Bình mới cho hiệu quả cao nhất, tác dụng nhiều nhất. Xạ đen ở vùng khác, hoặc mang cây từ Hòa Bình đến nơi khác trồng không mang lại giá trị, tác dụng dược liệu là bao.
Theo chia sẻ thêm từ các bác sĩ chuyên môn, dược liệu phải sạch, có dược tính cao thì bài thuốc nam mới thật sự phát huy công hiệu. Điều kiện trồng cây xạ đen tốt nhất là có bóng râm che nắng 30%, cộng với thổ nhưỡng khí hậu nơi núi rừng Hòa Bình, tuy cây sẽ lớn chậm nhưng cho dược tính cao nhất. Khi mang về trồng, cây không được che nắng, không đúng thổ nhưỡng thì hiệu quả trị bệnh kém hẳn.
Cách nấu cây và lá xạ đen đúng cách
Xạ đen có thể dùng tươi hay khô đều được. Các phần của nó như thân hay lá cũng đều có dược tính tốt và dùng để nấu đều được cả. Tuy nhiên với mỗi dạng dược tính có tỉ lệ khác nhau do đó về liều lượng dùng sẽ khác nhau. Hãy cùng xem hướng dẫn chi tiết nấu xạ đen với từng dạng khô, tươi, thân hay lá cụ thể như nào nhé.
Cách nấu lá xạ đen tươi
Lá xạ đen tươi
Nguyên liệu: Lá xạ đen tươi 150g – 200g
Cách nấu: Rửa sạch bụi bẩn trên lá, cho vào nồi nấu khoảng 10 – 15 phút. Đến khi nước cạn còn khoảng 1 bát nhỏ nước cốt thì tắt bếp và uống ngay khi còn nóng.
Công dụng: Hỗ trợ điều trị các bệnh u bướu nói chung.
Thông tin thêm về: Lá cây xạ đen
Cách nấu lá xạ đen khô
Lá xạ đen khô
Nguyên liệu: lá xạ đen khô 50g
Cách nấu:
Rửa sạch lá, cho vào ấm đun cùng 1,5 lít nước. Đun sôi khoảng 10 đến 15 phút rồi chắt lấy nước uống.
Hoặc rửa sạch lá, cho vào tách đổ nước sôi vào, ủ trong giành tích 30 phút rồi chắt nước ra uống như trà tươi, trà nỏ.
Công dụng: nâng cao thể trạng, hỗ trợ điều trị ung thư, bệnh gan.
Cách nấu thân cây xạ đen khô
Thân xạ đen khô
Nguyên liệu: thân cây xạ đen khô 80g
Cách nấu: Rửa sạch nguyên liệu, cho vào ấm đun cùng 2,5 lít nước. Đun sôi khoảng 25 đến 30 phút. Chắt lấy nước uống hàng ngày. Tiếp tục thêm nước đun đến khi màu nhạt dần thì thôi.
Công dụng: thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ điều trị các bệnh u bướu, bệnh gan.
Cách nấu kết hợp thân và lá xạ đen
Nguyên liệu: lá xạ đen khô 25g, thân xạ đen khô 50g
Cách nấu: Rửa sạch nguyên liệu, cho vào ấm đun cùng 2 lít nước. Đun sôi nhỏ lửa trong thời gian 15 phút hoặc hãm như trà tươi trong thời gian 30 phút. Sử dụng nước xạ đen này uống hàng ngày và nên dùng khi còn nóng.
Công dụng: hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư.
Thân xạ đen và lá xạ đen
Cách nấu xạ đen kết hợp với một số vị thuốc khác
Xạ đen dùng trong trường hợp hỗ trợ điều trị bệnh gan
- Nguyên liệu: Xạ đen (dùng cả lá và thân) 40g, cây bạch hoa xà thiệt thảo 30g, cây bán chi liên 15g
- Cách nấu: Rửa sạch nguyên liệu, cho nguyên liệu vào ấm sắc. Đun với lửa nhỏ âm ỉ khoảng 30 phút. Đến khi nước cạn còn khoảng 1 bát nhỏ nước cốt thì tắt bếp và uống thuốc ngay khi còn nóng.
Xạ đen dùng trong trường hợp hỗ trợ điều trị ung thư
- Nguyên liệu: xạ đen khô 50g, hoàng cầm râu 20g, bạch hoa xà 40g
- Cách nấu: Rửa sạch nguyên liệu, cho vào ấm sứ với 1,5 lít nước, đậy nắp và đun lên với lửa liu riu tới khi còn khoảng 1 lít nước thì chắt ra, uống trong ngày.
Cách nấu cao xạ đen
Bạn đã nghe đến khái niệm cao xạ đen? Cao xạ đen là một loại cao thuốc nam mà thành phần chính là xạ đen. Tùy theo từng nơi, từng mục đích chữa bệnh mà cao xạ đen được nấu kết hợp với các vị thuốc khác nữa, cũng có khi là 100% là từ xạ đen. Cao được nấu cô đặc thành dạng sệt như siro và đóng lọ tiện cho việc sử dụng. Thay vì bạn phải cân đo đong đếm nấu sắc thuốc uống hằng ngày thì bạn chỉ cần hòa 1 -2 thìa cao xạ đen với nước nóng và uống bất cứ lúc nào.
Nấu cao xạ đen thì thường được nấu tại các cơ sở có chuyên môn vì đây còn liên quan đến việc kiểm định an toàn chất lượng và thủ tục quy trình chuẩn. Bạn có thể tham khảo cách nấu cao tai nhà thuốc Đông y Phú Vân qua video bên dưới:
Chú ý khi dùng xạ đen hỗ trợ điều trị bệnh
- Các hướng dẫn trên chỉ mang tính tham khảo, bạn cần tuân theo chỉ định của thầy thuốc khi dùng. Vì tùy theo tuổi tác, tình trạng bệnh, cơ địa mỗi người mà liều lượng và cách dụng sẽ khác nhau, không áp dụng dụng liều lượng thuốc chung cho tất cả mọi người.
- Nên kết hợp điều trị giữa Tây y và Đông y trong điều trị bệnh để đạt kết quả tốt hơn.
- Người bệnh có thể gặp tác dụng phụ không mong muốn như đau bụng, lạnh bụng và đi ngoài khi lần đầu tiên sử dụng cây xạ đen. Trong thành phần của cây xạ đen có nhiều dược chất có lợi cho sức khỏe nhưng cũng có thể gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa khi lần đầu sử dụng loại cây này, và chưa quen với những hoạt chất của cây. Chính vì vậy, khi lần đầu sử dụng, bạn nên sử dụng một ít một, khi cơ thể đã quen với hợp chất này thì mới tăng dần số lượng lên
- Những người mắc bệnh có khối u có thể gặp những cơn đau khi sử dụng cây xạ đen trong vài ngày đầu. Sau sử dụng quen dần những cơn đau sẽ biến mất
- Khi sử dụng cây xạ đen để điều trị bệnh, người bệnh nên kiêng một số thực phẩm như rượu, bia, thuốc lá, rau muống, đậu xanh, cà phê, các chất kích thích…
- Chỉ dùng xạ đen cho phụ nữ có thai theo hướng dẫn của bác sĩ, do xạ đen không tốt cho thai nhi, thậm chí gây sảy thai.
- Để phát huy hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất của cây xạ đen, nên uống nhiều nước để đào thải hết các độc tố dễ dàng, thuận tiện cho quá trình điều trị bệnh.
Phòng chẩn trị Y học cổ truyền Phú Vân là đơn vị chuyên cung cấp cây xạ đen, cao xạ đenchất lượng, dược tính cao, tiện lợi để đun uống hàng ngày. Các cây thuốc được trực tiếp nhà thuốc thu hái và chế biến đảm bảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, an toàn vệ sinh và không sử dụng các chất để bảo quản. Cam kết 1 đổi 1 nếu khách hàng nhận thuốc không ưng ý hoặc có các dấu hiệu thuốc ẩm, mốc…
Đặc biệt nhà thuốc không sử dụng bất cứ chất bảo quản nào trong bào chế cây xạ đen nhằm đảm bảo lợi ích sức khỏe cho người bệnh. Nhà thuốc đã được trực tiếp sở y tế Hòa Bình thẩm định và cấp giấy phép hoạt động là một cơ sở đảm bảo điều kiện về cơ sở vật chất và vệ sinh môi trường theo quy định, được cấp phép bào chế các vị thuốc sống thành thuốc chín và đủ điều kiện khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền.
Giấy phép hoạt động của nhà thuốc Đông Y Phú Vân
Để được tư vấn miễn phí bốc thuốc hoặc mua cây xạ đen chính gốc 100% tại Hòa Bình đã được phơi khô theo đúng chuẩn của Bác sĩ Vũ Công Phú, bạn vui lòng liên hệ tới số hotline: 0397.387.114 hoặc 0912.040.918 để được Bác sĩ tư vấn trực tiếp. Hoặc đặt câu hỏi của bạn ở mục ý kiến ở cuối bài viết, bác sĩ Vũ Công Phú – bác sĩ Y học cổ truyền tại Hòa Bình sẽ giải đáp những thắc giúp bạn có thêm những thông tin đáng tin cậy.
Ý kiến của bạn